چرا قهوه یا کافئین گاهی اوقات خواب‌آور است؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با خوردن قهوه یا اسپرسو انتظار دارید فوری پر نشاط و پر انرژی شوید و شروع کنید کارها تونو انجام دادن اما برعکس دیگران که کلی انرژی می گیرند یا میگن صبح یا ثهوه یا اسپرسو خوردم اونقدر با انرژی شدم که حتی شبم خوابم نمی برد با کمال تعجب شما به محض خوردن قهوه اصلا خواب آلود می شید و می خواید بخوابید تا حالا فکر کردید مشکل کجاست ؟

در حالی که قهوه به عنوان یک نوشیدنی انرژی‌زا و محرک شناخته می‌شود، گاهی اوقات می‌تواند تأثیر معکوسی داشته باشد و باعث خواب‌آلودگی شود. این پدیده می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در این مقاله به بررسی آنها می‌پردازیم.

دلایل خواب‌آلودگی پس از نوشیدن قهوه

1. کمبود خواب: اگر به اندازه کافی نخوابیده باشید، بدن شما به جای هوشیاری، به کافئین با خستگی بیشتر واکنش نشان می‌دهد. کافئین می‌تواند به طور موقت احساس خستگی را پنهان کند، اما جایگزین خواب کافی و باکیفیت نیست.

2. تحمل کافئین: مصرف منظم کافئین می‌تواند منجر به افزایش تحمل بدن نسبت به آن شود. در این حالت، برای رسیدن به همان سطح هوشیاری قبلی، نیاز به مصرف کافئین بیشتری خواهید داشت. در واقع بدن شما به کافئین عادت کرده و مصرف معمول، دیگر تأثیر محرک قبلی را نخواهد داشت.

3. اثر آدنوزین: آدنوزین یک ماده شیمیایی در مغز است که باعث ایجاد احساس خستگی می‌شود. کافئین با مسدود کردن گیرنده‌های آدنوزین، احساس هوشیاری را افزایش می‌دهد. اما بدن شما در پاسخ به مصرف منظم کافئین، ممکن است گیرنده‌های آدنوزین بیشتری تولید کند. در این صورت، وقتی اثر کافئین از بین می‌رود، احساس خستگی بیشتری نسبت به قبل خواهید داشت.

4. افت قند خون: کافئین می‌تواند باعث افزایش قند خون و به دنبال آن افت قند خون شود. افت قند خون می‌تواند منجر به احساس خستگی و خواب‌آلودگی شود. به خصوص اگر قهوه خود را با شکر یا شیرین‌کننده‌های دیگر مصرف کنید، این اثر تشدید می‌شود.

5. کم آبی بدن: کافئین یک ماده ادرارآور است و می‌تواند باعث کم آبی بدن شود. کم آبی بدن نیز می‌تواند منجر به خستگی و خواب‌آلودگی شود.

6. تداخل با داروها: مصرف کافئین همراه با برخی داروها می‌تواند باعث خواب‌آلودگی شود.

7. تفاوت‌های فردی: هر فرد به طور متفاوتی به کافئین واکنش نشان می‌دهد. عواملی مانند ژنتیک، وزن بدن، و وضعیت سلامتی می‌توانند بر نحوه تأثیر کافئین بر بدن شما تأثیر بگذارند.

8. استرس: https://wikimedical.ir/ تحقیقات نشان می‌دهد که کافئین می‌تواند سطح کورتیزول (هورمون استرس) را در بدن افزایش دهد. افزایش سطح کورتیزول می‌تواند منجر به احساس اضطراب و استرس شود که در ابتدا شما را بیدار نگه می‌دارد اما در نهایت می‌تواند منجر به احساس خستگی شود.

9. کیفیت قهوه: کیفیت دانه‌های قهوه و نحوه دم کردن آن می‌تواند بر تأثیرگذاری آن تأثیر بگذارد. قهوه کهنه، قهوه با کیفیت پایین یا قهوه‌ای که به درستی دم نشده باشد، ممکن است تأثیر مطلوب را نداشته باشد.

10. زمان مصرف قهوه: نوشیدن قهوه با معده خالی می‌تواند باعث افزایش سطح کورتیزول در بدن شود که می‌تواند بر نحوه تنظیم انرژی و هوشیاری بدن تأثیر بگذارد و باعث احساس بی‌حالی شود.

قهوه و خواب آلودگی: نکات تکمیلی

• تاثیر قند و لبنیات: مصرف قهوه همراه با شکر یا لبنیات می‌تواند باعث خواب آلودگی شود. شکر می‌تواند باعث افت قند خون شود و لبنیات حاوی تریپتوفان است که با خواب آلودگی مرتبط است. بهتر است قهوه را بدون شکر یا با شیرین کننده‌های طبیعی مانند عسل مصرف کنید و به جای شیر گاو از شیرهای گیاهی مانند شیر بادام یا شیر سویا استفاده کنید.

• مقاومت به کافئین: اگر به طور منظم قهوه مصرف می‌کنید، بدن شما ممکن است به کافئین مقاوم شود. در این صورت، ممکن است لازم باشد مقدار کافئین مصرفی خود را کاهش دهید یا برای مدتی از مصرف کافئین خودداری کنید.

• ترک کافئین: اگر مصرف کافئین را به طور ناگهانی قطع کنید، ممکن است علائم ترک کافئین مانند سردرد، خستگی و تحریک پذیری را تجربه کنید. برای جلوگیری از این علائم، بهتر است مصرف کافئین را به تدریج کاهش دهید.

• اختلالات خواب: اگر به طور منظم مشکلات خواب دارید، ممکن است لازم باشد از مصرف کافئین خودداری کنید. کافئین می‌تواند باعث بی‌خوابی و اختلال در چرخه خواب شود.

• کپک در قهوه: قهوه کپک زده می‌تواند باعث خواب آلودگی و سایر مشکلات سلامتی شود. همیشه از قهوه تازه و با کیفیت استفاده کنید و آن را در محیطی خشک و خنک نگهداری کنید.

• قهوه و سلامتی: قهوه علاوه بر کافئین، حاوی آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد مغذی است که می‌توانند برای سلامتی مفید باشند. مصرف متعادل قهوه می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت نوع 2 و برخی از انواع سرطان کمک کند.

چگونه عوارض کافئین را به حداقل برسانیم؟

• مصرف کافئین را کنترل کنید: محدودیت کافئین برای یک بزرگسال، 400 میلی گرم (معادل 3 یا 4 فنجان قهوه) در روز است.
• از شیرین کننده‌ها دوری کنید: قند موجود در شیرین کننده‌ها می‌تواند باعث افت قند خون شود.
• آب زیاد بنوشید: برای جلوگیری از کم آبی بدن، در طول روز آب زیادی بنوشید.
• بعد از ظهر قهوه بدون کافئین بنوشید: برای داشتن خواب خوب، بعد از ظهر قهوه بدون کافئین بنوشید.
• قهوه با کیفیت بالا مصرف کنید: از دانه‌های قهوه با کیفیت و تازه استفاده کنید و آن را به درستی دم کنید.
• قهوه را در زمان مناسب مصرف کنید: قهوه را یکی دو ساعت بعد از بیدار شدن بنوشید.

در نهایت، اگر پس از نوشیدن قهوه احساس خواب‌آلودگی می‌کنید، بهتر است مصرف کافئین خود را کاهش دهید یا آن را با فعالیت‌های دیگری مانند ورزش یا خواب کافی جایگزین کنید.