- نویسنده : ویکی مدیکال
- ۰۹ دی ۱۴۰۲
- کد خبر 13039
- 1197 بازدید
- بدون نظر
- ایمیل
- پرینت
سایز متن /
فهرست مطلب
با ورود یک عضو جدید و کوچک به خانواده، زندگی شما به شکلی دیگری تغییر خواهد کرد و احتمالاً شما از روند و مراحل رشد جنین در رحم مادر کمی آگاهی دارید. این فرایند شامل مراحل مختلفی است که در طی آن جنین، از یک سلول تک به یک موجود کامل و عملکردی تبدیل میشود.
در ابتدا، جنین به صورت یک توده سلولی شروع به رشد میکند و سپس به یک موجود دوسلولی تبدیل میشود که در نهایت به شکل یک جنین کوچک با همه اعضای اساسی مانند قلب، مغز و ریه‌ها تشکیل میشود. در طول هفته‌ها و ماه‌های بعدی، جنین به شکل طبیعی خود، رشد و تکامل خود را ادامه می‌دهد تا در نهایت آماده تولد شود.
هر مرحله از رشد جنین، از نظر علمی و پزشکی بسیار جالب است و به جنین شانس بهتری برای سالم ماندن و به دنیا آمدن می‌دهد. در حالی که بسیاری از این مراحل با توجه به فرایند طبیعی زایمان، به صورت خودکار اتفاق می‌افتد، درک از این مراحل به شما کمک میکند تا به عنوان والدین، بهترین مراقبت‌ها را برای جنین و پس از زایمان برای نوزادتان فراهم کنید.
- لقاح: در این مرحله، اسپرم وارد تخمک میشود و با آن اجتماع میکند تا یک سلول جدید با نصف کروموزوم‌های پدری و نصف کروموزوم‌های مادری شکل گیرد که به آن «زیگوت» گفته میشود.
- تقسیم سلولی: پس از لحظه لقاح، زیگوت شروع به تقسیم سلولی میکند و در این روند، تعداد سلول‌ها بیشتر میشود.
- تشکیل مرحله بلاستوسیت: در این مرحله، سلول‌های جدید به تدریج با یکدیگر ادغام می‌شوند و یک ساختار کروی شکل به نام «بلاستوسیت» شکل میگیرد.
- فرم‌گیری گردش خون: در حدود دو هفته پس از لحظه لقاح، سلول‌های بلاستوسیت شروع به تشکیل شرایین و قلب کوچک میکنند که گردش خون را آغاز میکند.
- تشکیل جنین: در این مرحله، بلاستوسیت به جنین تبدیل میشود و سلول‌ها شروع به شکل‌گیری اعضا و بافت‌های مختلف میکنند.
- تشکیل جنین نهایی و رشد: در این مرحله، جنین به شکل نهایی خود تبدیل میشود و رشد و تکامل اعضا و بافت‌های مختلف ادامه می‌یابد تا در نهایت به دنیا بیاید.
در کل، رشد جنین از لحظه لقاح تا تولد به طور مداوم و پیوسته ادامه دارد و شامل چندین مرحله مختلف است که هر کدام دارای ویژگی‌ها و فرآیندهای خاص خود هستند.
اساسا لقاح چطور و چگونه انجام میشود؟
لقاح و فرایند بارداری یکی از مهمترین و جالبترین مراحل در زندگی زنان و مردان است. برای اینکه لقاح اتفاق بیفتد، باید اسپرمهای مرد به تخمکی که در تخمدان زن قرار دارد، نفوذ کنند. این فرایند به عنوان تخمک‌گذاری شناخته میشود و به طور معمول حدود دو هفته قبل از دوره قاعدگی بعدی زنان رخ می‌دهد. پس از تخمک‌گذاری، تخمک به ساختاری به نام جسم زرد تبدیل میشود که در آن هورمون‌های پروژسترون و استروژن ترشح می‌شوند. این هورمون‌ها به آماده‌سازی پوشش داخلی رحم برای پذیرش تخمک بارور شده کمک میکنند.
در صورتی که اسپرم به تخمک نفوذ کند، ترکیب ژنتیکی کودک شامل جنسیت نیز تشکیل میشود. زنان دارای ترکیب ژنتیکی XX و مردان دارای XY هستند. اگر تخمک و اسپرم بارور شده ترکیبی از X و Y باشد، پسر به دنیا می‌آید و اگر دو X وجود داشته باشد، دختر به دنیا می‌آید.
پس از لقاح، جنین در رحم مادر شروع به رشد میکند و از یک توده سلولی به یک موجود کامل با سازمان دهی عضوی و عملکردی تبدیل میشود. در طول این مراحل، اطلاعات بسیاری در مورد جزئیات زندگی و عملکرد بدنی جنین به دست می‌آید. به طور کلی، جنین در طول بارداری باید از طریق رشد و تکامل خود، آماده تولد شود و برای سالم ماندن و به دنیا آمدن به مراقبت‌های صحیح و مناسب نیاز دارد.
مراحل پس از لقاح: از تقسیم سلولی تا شکل گیری جنین
بعد از لقاح، تخمک بارور شده به سرعت شروع به تقسیم سلولی میکند و در لوله فالوپ باقی میماند. پس از سه روز، بلاستوسیت یا تخمک بارور شده به آرامی از لوله فالوپ به رحم میرسد و اتصال به آندومتر را آغاز میکند. در این فرآیند، هورمون‌ها به اتصال بلاستوسیت به آندومتر کمک میکنند.
در مرحله بعدی، آندومتر ضخیم‌تر میشود و دهانه رحم توسط یک پلاک مخاطی بسته میشود. در عرض سه هفته، سلول‌های بلاستوسیت جنین را تشکیل می‌دهند. در این زمان، اولین سلول‌های عصبی نیز تشکیل می‌شوند.
در طی مراحل بعدی، جنین به طور مداوم در رحم رشد میکند و ساختار و عملکرد اعضای مختلف بدن خود را شکل می‌دهد. در هفتههای اول، جنین به صورت یک توده سلولی شروع به رشد میکند و در هفتههای بعدی، افراد آن را به شکل یک برگردان برای توصیف شکل آن به کار می‌برند. در طول هفتههای بعدی بارداری، جنین به شکل یک موجود کامل با سازمان دهی عضوی و عملکردی تبدیل میشود.
در کل، در زمان بارداری، اطلاعات بسیاری در مورد جزئیات زندگی و عملکرد بدنی جنین به دست می‌آید و برای سالم ماندن و به دنیا آمدن به مراقبت‌های صحیح و مناسب نیاز دارد. لذا زنان باید به مراقبت‌های پیش‌زایمانی مناسب توجه کنند تا بهترین شرایط برای رشد و تکامل جنین فراهم شود.
شروع بارداری: تعیین زمان با تاریخ آخرین قاعدگی
بارداری از زمانی شروع میشود که تخمک با اسپرم تلقیح شده و در رحم تعبیه شود. اما برای تعیین زمان بارداری، پزشکان از تاریخ آخرین قاعدگی استفاده میکنند. به عبارت دیگر، اگر شما برای آخرین بار قاعدگی داشته باشید، تاریخ اولین روز آن قاعدگی را به عنوان تاریخ شروع بارداری تلقی میکنند.
این تاریخ برای تعیین تاریخ زایمان شما بسیار مهم است. با استفاده از این تاریخ، پزشکان می‌توانند تاریخ زایمان شما را تخمین بزنند و برنامه‌ریزی‌های لازم را برای مراقبت از شما و جنینتان انجام دهند. همچنین، این تاریخ می‌تواند به پزشکان کمک کند تا مشکلات و عوارضی را که در طول بارداری ممکن است به وجود آیند، پیش بینی کنند و در صورت لزوم برنامه‌ریزی‌های درمانی لازم را انجام دهند.
بنابراین، اگر به تازگی باردار شده‌اید، پزشک شما ممکن است شما را به تعیین تاریخ آخرین قاعدگی و شروع بارداری تان سوال کند تا برنامه‌ریزی‌های لازم را برای مراقبت از شما و جنینتان انجام دهد.
تشخیص بارداری: زمان تشخیص با آزمایش بارداری
بعد از لقاح، برای تشخیص بارداری معمولا از آزمایش بارداری استفاده میشود. در آزمایش بارداری، هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) در خون و ادرار شناسایی میشود. این هورمون توسط سلول‌های جفت تشکیل شده در رحم تولید میشود و به عنوان منبع غذایی برای جنین در حال رشد عمل میکند.
علاوه بر آزمایش بارداری، علائم دیگری نیز ممکن است به شما نشان دهند که باردارید. برخی از این علائم شامل عدم ظهور قاعدگی در زمان معمول، سردرد، تهوع، استفراغ، خستگی، تورم و حساسیت سینه می‌شوند. اما باید توجه داشت که این علائم همیشه به معنای بارداری نیستند و ممکن است به علت دیگری نیز باشند.
با این حال، برای تشخیص قطعی بارداری، بهترین راه آزمایش بارداری است. این آزمایش معمولا سه تا چهار هفته از اولین روز آخرین قاعدگی طول می‌کشد تا hCG به اندازه‌ای افزایش یابد که توسط آزمایش بارداری تشخیص داده شود. در مواردی که آزمایش بارداری نتیجه مثبت نداشته باشد، ممکن است به آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش خون یا سونوگرافی نیز نیاز باشد تا بارداری تایید شود.
مراحل رشد جنین در رحم مادر
پس از لقاح، تخمک تبدیل به یک جنین میشود و به سرعت به سلول‌های زیادی تقسیم میشود. این سلول‌ها سپس به سه لایه اصلی تبدیل می‌شوند که شامل لایه خارجی (تشکیل کننده پوست و موهای جنین)، لایه وسطی (تشکیل کننده اعضای داخلی جنین مانند قلب، کبد و کلیه) و لایه داخلی (تشکیل کننده سیستم عصبی و پوشش روده) هستند.
در طول بارداری، جنین به صورت مداوم رشد میکند و اعضای مختلف بدنش توسعه می‌یابند. هفته در هفته رشد جنین برای هر بارداری ممکن است متفاوت باشد، اما در کل برای بارداری معمولی ۴۰ هفته زمان لازم است. این ۴۰ هفته به سه دسته سه ماهه تقسیم میشود.
در ماه اول بارداری (اولین ۴ هفته)، جنین به اندازه یک دانه بندری رشد میکند و شروع به تشکیل لایه‌های اولیه میکند. در ماه دوم (۵ تا ۸ هفته)، جنین به اندازه یک لوبیا رشد میکند و ساختارهای اصلی بدنش نظیر قلب، مغز و استخوان‌های اولیه شکل میگیرد. در ماه سوم (۹ تا ۱۲ هفته)، جنین به اندازه یک هلو رشد میکند و بیشتر اعضای داخلی بدنش توسعه می‌یابند.
در ماه‌های بعدی بارداری، جنین به صورت پیوسته رشد میکند و اعضای بدنش به طور کامل توسعه می‌یابند. پزشک شما احتمالا در مورد رشد جنین بر حسب هفته با شما صحبت خواهد کرد و زمان تحویل جنین را بر اساس تاریخ آخرین قاعدگی تعیین خواهد کرد.
مراحل رشد جنین در رحم مادر به صورت ماه به ماه متفاوت است و در هر ماه تکامل بیشتری پیدا میکند. در زیر شرح مراحل رشد جنین در هر ماه آمده است:
- ماه ۱ (هفته ۱ تا ۴): در این ماه، تخم بارور شده به جنینی تبدیل میشود و یک کیسه آمنیوتیک در اطراف آن شکل میگیرد. جفت نیز در این ماه رشد میکند و سلول‌های خون در حال شکل‌گیری هستند. در پایان ماه اول، طول جنین حدود ۱/۴ اینچ است.
- ماه ۲ (هفته ۵ تا ۸): در این ماه، ویژگی‌های صورت همچنان در حال توسعه هستند و جوانه‌های ریزی که در نهایت به بازوها و پاها تبدیل می‌شوند، در حال شکل‌گیری هستند. اندام‌های حسی و دستگاه گوارش نیز شروع به رشد میکنند. در پایان ماه دوم، جنین حدود ۱ اینچ طول و حدود ۱/۳۰ اونس وزن دارد.
- ماه ۳ (هفته ۹ تا ۱۲): در این ماه، بازوها، دست‌ها، پاها و انگشتان پا کاملا شکل گرفته‌اند و جنین با انجام کارهایی مانند باز و بسته کردن مشت و دهانش، شروع به کاوش میکند. ناخن‌های دست و پا شروع به رشد کرده و دندان‌ها زیر لثه در حال شکل‌گیری هستند. اندام‌های تناسلی نیز رشد میکنند و در پایان ماه سوم، جنین به طور کامل تشکیل میشود و تمام اندام‌ها به رشد خود ادامه می‌دهند. در پایان ماه سوم، جنین حدود ۴ اینچ طول و حدود ۱ اونس وزن دارد.
این نکته نیز قابل ذکر است که احتمال سقط جنین بعد از سه ماهه اول به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
رشد جنین و تحولات فوق‌العاده در دوران میانی بارداری: از هفته ۱۳ تا ۲۸
در دوران سه ماهه دوم بارداری، بسیاری از مادران به طور کلی این دوره را بهترین بخش بارداری می‌دانند. در این بازه زمانی، ناراحتی و تهوع صبحگاهی کاهش می‌یابد و رشد قابل ملاحظه جنین به عنوان یکی از مهمترین تحولات این دوره بارداری شناخته میشود. در این مرحله، شاید شما با حرکت‌های جنین در رحم آشنا شده باشید و همچنین بسیاری از زوج‌ها می‌خواهند جنسیت جنین خود را بدانند که معمولا در سونوگرافی حدود ۲۰ هفته‌ای که به بررسی رشد جنین می‌پردازد، قابل تشخیص است.
در هفته ۱۳ تا ۱۶، جنین با وزن حدود ۴ اونس یا ۱۱۳ گرم و طول حدود ۶ اینچ یا ۱۵ سانتی‌متر، دارای پلک، ابرو، مژه، ناخن و مو می‌باشد. در این دوره، جنین می‌تواند انگشت شست خود را بمکید، خمیازه بکشد و کشش پیدا کند. همچنین، سیستم عصبی جنین شروع به کار میکند و اندام‌های تناسلی آن رشد کرده است.
در هفته ۱۷ تا ۲۰، شاید بتوانید حرکت‌های جنین را احساس کنید. در این مرحله، جنین موهای سر را شروع به رشد می‌دهد و شانه‌ها، پشت و شقیقه‌ها توسط موهای نرمی به نام لانوگو پوشانده شده است. پوست جنین با پوشش سفید رنگ به نام ورنیکس کازئوزا پوشانده شده است که از جنین در برابر قرار گرفتن در معرض مایع آمنیوس محافظت میکند.
در هفته ۲۱ تا ۲۴، پوست جنین قرمز رنگ و چروکیده شده و رگ‌های آن از طریق پوست شفاف قابل مشاهده است. در این مرحله، پلک‌های جنین شروع به جدا شدن میکنند و چشم‌های آن باز می‌شوند. جنین می‌تواند با حرکت یا افزایش فشار خود را بر روی مادر اعلام کند و در واقع، بسیاری از مادران می‌توانند حرکت‌های جنین را به طور روزانه احساس کنند.
در هفته ۲۵ تا ۲۸، جنین با وزن حدود ۲ پوند یا ۹۰۷ گرم و طول حدود ۱۴ اینچ یا ۳۵ سانتی‌متر، دارای پوست روشن و صاف، موهای کبریتی و ناخن‌های طولانی شده است. در این مرحله، جنین قادر است به صورت مستقل تنفس کند، اما به دلیل عدم کامل بودن سیستم تنفسی، نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارد.
در این دوره بارداری، افزایش وزن و افزایش حجم رحم باعث میشود که برخی از مادران به مشکلاتی مانند درد پا، سردرد و بی‌خوابی دچار شوند. برای پیشگیری از این مشکلات، مادران باید به توصیه‌های پزشک خود در مورد تغذیه، ورزش و استراحت توجه کنند.
در کل، دوران سه ماهه دوم بارداری با رشد قابل ملاحظه جنین و تحولات فوق‌العاده آن همراه است. پیشگیری از مشکلاتی مانند درد پا و سردرد و رعایت توصیه‌های پزشکی برای رسیدن به یک بارداری سالم و موفق بسیار مهم است.
سه ماهه سوم بارداری: آخرین مرحله رشد جنین قبل از تولد
در آخرین مرحله بارداری، یعنی سه ماهه سوم، جنین به سرعت رشد میکند و از نظر وزن و چربی به بدن اضافه میکند. در هفتههای ۲۹ تا ۳۲، جنین ذخایر چربی بدن خود را بیشتر میکند و مغز آن به سرعت رشد میکند. همچنین، جنین می‌تواند ببیند و بشنود. در هفتههای ۳۳ تا ۳۶، ریه‌های جنین نزدیک به رشد کامل می‌شوند و جنین می‌تواند پلک بزند، چشم‌ها را ببندد و به صداها، نور و لمس پاسخ دهد. در هفتههای ۳۷ تا ۴۰، موقعیت جنین برای به دنیا آمدن تغییر میکند و ممکن است متوجه حرکت کمتری شوید. نوزادانی که در اوایل ترم متولد می‌شوند ممکن است در معرض خطر مشکلات تنفسی، شنوایی یا یادگیری باشند. به طور کلی، در این مرحله از بارداری، جنین برای تولد آماده میشود.
https://wikimedical.ir/?p=13039
نظرات در مورد مراحل رشد جنین هفته هفته از لقاح تا تولد – از اسپرم تا جنین چه اتفاقی می افتد
